روز حزیران بهترین روز سال برای حجامت کردن
امروز بهترین روز سال برای حجامت کردن !
حجامت اصطلاحا به روشی ازخونگیری اطلاق می شودکه جهت درمان بعضی ازبیماریها بکار می رود ودارای سابقه تاریخی هفت هزارساله می باشدوبه عنوان یک سنت الهی درروایات وسیره پیامبران وائمه اطهار(ع) مطرح گردیده وجزءاحکام امضائی اسلام است ودر طب سنتی به عنوان رکن درمان به حساب می آید.
بطورکلی حجامت یک روش درمانی بدون عوارض جانبی است واگربه صورت تخصصی ازآن استفاده شود برتری های فراونی نسبت به روشهای درمانی جاری مانند مصرف داروهای شیمیایی وجراحی دارد.
بهترین روزهای حجامت
طبق روایات اسلامی، روزهای هفتم و چهاردهم ماه حزیران برابر با ۳۰ خرداد و ۶ تیر ۱۳۹۱ بهترین و مؤثرترین روزهای حجامت در طول سال هستند. طبق این روایات اگر کسی موفق نشد در هفتم ماه حزیران حجامت کند میتواند قضای آن را در روز چهاردهم حزیران به جای آورد. اهمیت حجامت در اسلام تا آنجا است که یکی از توصیههای خدای تعالی به پیامبرش در شب معراج بوده است. اطبای جدید نیز از حدود سی سال قبل به ارزش حجامت پی برده و تحقیقات زیادی در این خصوص صورت دادهاند.
انواع حجامت
حجامت انواع مختلف دارد که مهمترین و رایجترین آنها همان خونگیری از میان دو کتف است. ولی حدود شصت نوع حجامت دیگر نیز وجود دارد که فقط باید به تجویز اطباء انجام شود. مثلاً برای نوزادان بعد از چهار ماهگی حجامت نقره در گودی پشت گردن تجویز میگردد که طبق روایات اسلامی برای بر طرف کردن رطوبت سر و رشد مطلوب آنها بسیار مفید است. همچنین برای درمان زردی نوزادان حجامت سادهای از پشت گوش آنها انجام میشود که با ریزش دو سه قطره خون، زردی آنها فوراً کاهش مییابد.
حجامتهای دیگری نیز در سایر اعضای بدن صورت میگیرد که اثرات خاص درمانی دارد. مانند حجامت زیر چانه (برای درمان جوشهای صورت)، حجامت ساعد (برای گرفتگی رگ دست که یک بیماری خاص بانوان است)، حجامت سر (برای رشد مو)، حجامت زانو، حجامت کبد، حجامت کلیهها، حجامت ساقین، حجامت پشت کمر، حجامت زیر ناف، حجامت قوزک پا، و غیره.
زمانهای حجامت
حجامت در همه وقت مجاز نیست و در روایات اسلامی زمانهای خاصی برای مؤثرتر بودن آن توصیه شده است.
حجامت به لحاظ ماه شمسی: تقویم سُریانی یا رومی از چند هزار سال قبل تاکنون در خاورمیانه رواج داشته است. در احادیث اسلامی هفتم حزیران بهترین روز حجامت در طول سال معرفی شده است و در ادامۀ آن آمده است که اگر به انجام حجامت در این روز موفق نشدید چهاردهم حزیران نیز میتوانید به این کار مبادرت کنید. ماه حزیران ششمین ماه تقویم سریانی است که بین ایار و تموز قرار دارد. حزیران ۳۰ روز دارد و امسال از ۲۴ خرداد آغاز و به ۲۲ تیر ختم میشود. هفتم و چهاردهم حزیران در سال ۱۳۹۱ بر ۳۰ خرداد و ۶ تیر مطابق آمده است. هر ساله یک یا دو روز جابجایی در تطبیق این دو تقویم شمسی دیده میشود. اطبای حاذق هر ساله این دو روز مهم حجامت را محاسبه کرده و به بیماران خود اعلام قبلی میدهند.
حجامت به لحاظ ماه قمری: طبق حدیثی که از امام رضا(ع) منقول است حجامت در روزهای ۱۲ تا ۱۵ ماه قمری تأثیر بیشتری دارد. این مسئله به کامل بودن ماه قمری مربوط است و شبیه اثر کرۀ ماه بر جذر و مد آب دریا و رودخانه است. در مرتبۀ بعدی میتوان روزهای ۱۰ تا ۲۳ ماه قمری را لحاظ کرد.
حجامت به لحاظ روزهای هفته: حجامت در روزهای فرد خصوصاً عصر یکشنبه و صبح پنجشنبه اثر بیشتر دارد. در عوض در روزهای چهارشنبه و جمعه نباید حجامت کرد. حجامت در ظهر روز جمعه بسیار زیانآور است.
حجامت به لحاظ فصول سال: بهترین اوقات حجامت بجز حزیران، در زمانی است که هوا معتدل باشد، یعنی در چهل روز نخست بهار و چهل روز آغاز پاییز. در فصل زمستان (خصوصاً دی ماه) و فصل تابستان (بجز ۱۴ حزیران که ذکر شد) حجامت اثر اندکی خواهد داشت.
نهی و ترویج حجامت در ایران و جهان
در سال ۱۳۳۴ مبارزۀ وسیعی علیه حجامت صورت گرفت و وزارت بهداشت وقت، مخالفتهای زیادی با آن کرد به طوریکه این روش اسلامی به تدریج منسوخ شد. بعد از انقلاب اسلامی که سنتهای اسلامی اندک اندک احیاء شد، برخی از اطبای مسلمان مؤسسۀ تحقیقات حجامت ایران را در سال ۱۳۶۵ تأسیس کردند و در طول این سالها اطبای فارغ التحصیل دانشگاهها را به طور تخصصی آموزش دادند. اما وزارت بهداشت در بخشنامۀ مورخ ۲۳/۶/۱۳۷۷ حجامت را ممنوع کرد و متعاقباً با نظر فقهی شورای نگهبان و حکم دیوان عدالت اداری این بخشنامه در ۱۷/۴/۱۳۸۰ لغو شد. وزارت بهداشت در دو دولت اخیر حجامت را به عنوان یک روش درمانی تأیید میکند.
از حدود بیست سال قبل، همزمان با موج فراگیر پست مدرنیسم که یکی از تبعات آن بازخوانی سنتهای گذشتگان است، حجامت نیز در جهان نیز اندک اندک رواج یافته تحقیقات زیادی در خصوص آن صورت گرفته است. اصطلاح انگلیسی برای حجامت wet cupping است. به حجامت خشک (بادکش) نیز cupping گفته میشود. (cup = فنجان).
مقایسۀ اهدای خون و حجامت
در اهدای خون حدود ۴۵۰ سی.سی. خون تازه با سوزن از ورید گرفته میشود ولی در حجامت با ایجاد مکش بین دو کتف و ایجاد خراش در آن حدود ۵۰ سی.سی خون از مویرگهای پشت خارج میشود. آزمایشات نشان داده که ترکیبات خون وریدی با خون حجامت تفاوت بسیار دارد. در حجامت خون سیاه و غلیظ است که خارج میشود، خونی که دارای اوره، چربی و ترکیبات زائد بیشتری نسبت به خون تازۀ ورید است. برخی دیگر از فواید خاص حجامت که در اهدای خون دیده نمیشود به این ترتیب است:
ـ حجامت سبب تنظیم و تقویت سیستم ایمنی بدن، سیستم هورمونی و سیستم عصبی میشود
ـ حجامت از ابتلای به بیماریها پیشگیری میکند
ـ حجامت درمان کنندۀ ۱۵۰ نوع بیماری بوده یا در بهبود و کاهش اثرات آن مؤثر است
ـ انواع حجامت از بدو تولد تا آخر عمر برای بدن انسان مجاز و بلکه مفید و ضروری است
روش انجام حجامت
با رواج یافتن حجامت وسایل و تجهیزات آن نیز بهداشتیتر از قبل شده است. لذا سالها است که اطباء از تیغههای جراحی و لیوانهای کوچک یک بار مصرف استفاده میکنند. طبیب یا حجامت کننده (حجّام) در ابتدا شش نوبت موضع حجامت (میان دو کتف و اطراف آن) را بادکش میکند. در نوبت هفتم لیوان در میان دو کتف قرار میگیرد. بعد از سه دقیقه که مکش به قدر کافی صورت گرفت لیوان را برداشته و موضع با تیغۀ جراحی آهسته خراش داده میشود. سپس لیوان مجدداً در محل خود قرار میگیرد تا مکش خونهای زائد و سنگین به درستی انجام گیرد. بعد از دقایقی که لیوان به نیمه رسید آن را تخلیه میکنند و این عمل سه نوبت انجام میگیرد. برای پانسمان از گاز استریل استفاده میشود و حتی میتوان برای بهبودی سریع و میکروب کشی، بر روی باند مقداری عسل طبیعی مرغوب ضماد کرد.
برخی از درد حجامت واهمه دارند. اما باید توجه کرد که حجامت به دلیل بادکش کردن خون قبل از تیغ زدن، یک نوع بیحسّی به موضع حجامت میدهد. ثانیاً که حجامت در واقع نوعی خراش روی پوست است و عمقی نیست. به طوریکه اگر به درستی صورت گیرد موضع آن نیز بر جای نخواهد ماند. ثالثاً که چه بسا دردهای شدیدتری که انسان بر اثر ترک حجامت مجبور است آن را تحمل کند. رابعاً حجامت یک روش هفت هزار ساله است که از طریق انبیاء خداوند در زمین رواج یافته و هیچ جایگزینی برای آن وجود ندارد. انسان با حجامت به سنت اولیاء و انبیاء عمل کرده و به آنها شباهت جسته است.
توصیههای قبل از حجامت
۱٫ با شکم گرسنه و سیر حجامت نکنید
۲٫ دوازده ساعت قبل از حجامت سیگار نکشید
۳٫ یک ساعت قبل از حجامت انار یا شربت آب انار میل کنید تا از غلظت خون کاسته شود. همچین میتوانید عسل، ماء الشعیر یا مایعات فراوان بنوشید
۴٫ در وقت حجامت انگشتر عقیق به دست نداشته باشید
توصیههای بعد از حجامت
۱٫ تا دوازده ساعت سیگارنکشید
۲٫ تا ۲۴ ساعت ورزش یا کار سنگین نکنید
۳٫تا ۲۴ ساعت ماهی و لبنیات و غذای شور و غذاهای سرد و تند و تیز مصرف نکنید۴٫ دوازده ساعت پس از حجامت میتوانید حمام کنید
دعای حجامت
دعای حجامت که در اکثر مطبها به نقل از امام رضا(ع) وجود دارد این است:
أعوذُ بالله الکریم فی حجامتی منَ العَینِ فی الدم و من کلّ سوءٍ و أعلال و ألاسقام و الاوجاع و الامراض و اسئلک العافیه و المعافاه و الشفاء من کلّ داءٍ.
ترجمه: پناه میبرم به خداوند کریم در حجامتی که انجام میدهم از انحراف در خون و از تمام بدیها و بیماریها و سختیها و دردها و امراض، و از تو عافیت و سلامت و شفای تمام بیماریها را طلب میکنم.
امروز بهتربن روز سال برای حجامت کردن است
حزیران بهترین روز سال برای حجامت
با توجه به اینکه امروز بهترین روز سال برای برای انجام حجامت است که به نام روز حزیران معروف است با یک محقق طب سنتی گفت وگویی انجام دادیم.
وی با بیان اینکه ماه حزیران ماه نهم از ماه های رومی است که پس از ماه ایار است، به خبرنگار سینا گفت:در میان ماه های رومی چهار ماه را سی روز محاسبه می کنند که یکی از این چهار ماه حزیران است.
ایشان ادامه داد:بهترین زمان برای حجامت بر اساس گفته دانشمندان و روایات اهل بیت(ع) همین ماه رومی حزیران است که بر اساس تقویم نجومی آغاز حزیران تقریباً از روز هشتاد و چهارم نوروز محاسبه می شود.
این محقق طب سنتی در ادامه با بیان اینکه حزیران در سال جاری مصادف با روزهای سه شنبه ۳۰ خرداد ماه و سه شنبه ۶ تیر ماه است، گفت:بر طبق محاسبه سالنامه نجومی، روزهای ۷ و ۱۴ حزیران که بنابر روایت وارده از امام رضا(ع) از بهترین ایّام حجامت هستند، با روزهای یک شنبه ۳۰ خرداد و ۶ تیر ۱۳۹۵ مصادفند؛ امّا بر طبق محاسبه بعضی تقویم ها، روزهای ۷ و ۱۴ حزیران، با روزهای شنبه ۲۹ خرداد و ۵ تیر ۱۳۹۵ مصادف هستند.
وی افزود:چون امسال این ایام مصادف با ماه مبارک رمضان شده و انجام حجامت در حالت گرسنگی و روزه داری باعث کاهش اثرات مثبت حجامت و ضعف احتمالی روزه دار می شود، لذا بهتر است در این ماه تنها کسانی حجامت کنند که به هر دلیلی (مانند سفر اختیاری به حد مسافت) قادر به روزه داری نیستند و سایر افراد نیز می توانند بعد از افطار، اقدام به حجامت کنند.
در طب سنتی ایران حجامت به طور کلی به دو دسته حجامت خشک یا بادکشی و حجامت تر تقسیم می شود:
حجامت خشک
نوعی حجامت است که در آن خونی از بدن خارج نمی شود، بلکه تنها عمل مکش یا Suction روی پوست انجام می شود. حجامت خشک خود بر دو قسم است:اول سرد و خشک و دوم گرم و خشک.
حجامت گرم و خشک در فرهنگ عامه اصطلاحاً به کوزه یا لیوان گذاری معروف می باشد. حجامت خشک در نقاط مختلفی از بدن انجام می شود و در درمان بسیاری از درد ها و بیماری ها نقش موثری دارد. اینگونه از حجامت موجب انبساط عروق و رفع انسداد آن ها و تحریک دیواره مویرگ ها می شود و در افزایش توان سیستم ایمنی بدن نقش مهمی دارد.
حجامت تر با خارج کردن مقداری از خون بیمار همراه می باشد. حجامت تر در مکاتب مختلف طب سنتی متفاوت است، اما در طب اسلامی مواضع زیر بیشتر تاکید شده است.
امام صادق (ع فرمودند:رسول خدا (ص) در سه نقطه حجامت می فرمود:سر، بین دو کتف و کمر.
نوع دیگر حجامت موضعی است
که بر اساس تشخیص پزشک و نوعی بیماری در موضع خاصی انجام می شود؛ از جمله حجامت روی کفل ها، اطراف مقعد، روی ران ها، حجامت کلیه، قاعده ریه و حجامت کبد؛ این نوع حجامت انواع مختلف دارد که مهم ترین و رایج ترین آن ها همان خون گیری از میان دو کتف است؛ ولی حدود شصت نوع حجامت دیگر نیز وجود دارد که فقط باید به تجویز اطباء انجام شود؛ مثلاً برای نوزادان بعد از چهار ماهگی حجامت نقره در گودی پشت گردن تجویز می گردد که طبق روایات اسلامی برای بر طرف کردن رطوبت سر و رشد مطلوب آن ها بسیار مفید است؛ همچنین برای درمان زردی نوزادان حجامت ساده ای از پشت گوش آن ها انجام می شود که با ریزش دو سه قطره خون، زردی آن ها فوراً کاهش می یابد.
حجامت های دیگری نیز در سایر اعضای بدن صورت می گیرد که اثرات خاص درمانی دارد. مانند حجامت زیر چانه (برای درمان جوش های صورت)، حجامت ساعد (برای گرفتگی رگ دست که یک بیماری خاص بانوان است)، حجامت سر (برای رشد مو)، حجامت زانو، حجامت کبد، حجامت کلیه ها، حجامت ساقین، حجامت پشت کمر، زیرناف، قوزکپا و غیره.
هفتم حزیران چه روزی است؟
ماه حزیران ماه نهم از ماه های رومی است که پس از ماه ایار استدر میان ماه های رومی چهار ماه را سی روز محاسبه می کنند که یکی از این چهار ماه حزیران میباشد که بهترین زمان برای حجامت بر اساس روایات اهل بیت عصمت و طهارت (ع) همین ماه رومی حزیران است.
بر اساس تقویم نجومی آغاز حزیران تقریباً از روز هشتاد و چهارم نوروز محاسبه می شود در این باره امام صادق (ع ) فرمودند: در روز هفتم از ماه حزیران حجامت کن و اگر نتوانستی در روز چهاردهم یعنی به عبارتی ۷ روز بعد می توان حجامت انجام داد.
طبق تقویم شمسی ماه حزیران ۲۶ خرداد الی ۲۳ تیرماه است که این روز یعنی هفتم حزیران ۳۰ خرداد می شود.
کسانی که حجامت را رد می کنند در واقع اطلاعات علمی بر اساس مقالات در سایت های معتبر جهانی ندارند.
مطالعات زیادی در مورد اثرات درمانی حجامت در برخی از بیماریها از قبیل آکنه، یبوست، درد، سرفه و آسم، کهیر، تب یونجه، میگرن، ضایعات هرپسی پوست، برونشیت آسماتیک مزمن، کاهش سطح LDL در کشور های دیگر (اکثر مطالعات خارجی به زبان چینی منتشر شده است) و ایران انجام شده و منافع آن برای بیماران به اثبات رسیده است.
در مطالعه ای که توسط Ahmed و همکاران در سال ۲۰۰۵ در کشور مصر انجام شده بود اضافه کردن حجامت به درمان استاندارد آرتریت روماتوئید سبب افزایش بهبود کلینیکی و پارامترهای ایمونولوژیکی شده و نشان داده که حجامت در کاهش درد بیماریهای مختلف مؤثر است.
یک systematic review دیگر در سال ۲۰۱۰ در مورد تأثیر حجامت در درمان هرپس زوستر انجام شده که تاثیر حجامت را در آن تایید کرده است در مطالعهدیگری که در ۲۰۱۲ در تورنتو کانادا انجام شده، اثبات شده است که حجامت علاوه بر کاهش درد در بیماران هرپس زوستری در بهبود کیفیت زندگی و همچنین دپرشن این بیماران نیز مؤثر است.
در تحقیقات دیگری در مورد تأثیر حجامت بر کاهش درد، اشاره می کند اگرچه اکثر مطالعات بر تأثیر حجامت تأکید دارند ولی مطالعات از نظر کیفیت تحقیق، در درجه پائین قرار دارند و برای اثبات این مورد باید مطالعات جدید با متدولوژی قوی تر انجام شود.
یک systematic review در مورد تاثیر حجامت در فشار خون و دیگری در مورد تأثیر حجامت در بازتوانی بیماران CVA (سکته مغزی) بیان داشتند که شواهد کافی برای اثبات کارآیی حجامت در این بیماریها وجود ندارند.
در مورد RCTتاثیر حجامت در کاهش علائم سندرم کارپال تونل در آلمان انجام شده و همچنین یک RCT در کرمانشاه در درمان بیماران با کمردرد غیراختصاصی و RCT دیگری در مورد سردردهای تنشی و میگرنی در همان دانشگاه انجام شده که همگی بر تاثیر حجامت در درمان این بیماریها تاکید داشتند.
تحقیقی نشان می دهد وقتی از حجامت برای برداشتن گرافت در بیماران دچار برص(ویتیلیگو) استفاده گردیده است نتایج بهتری حاصل گردیده است همچنین طبق تحقیقات، بیماران مبتلا به استئوآرتریت از حجامت سود برده و درد آنها کاهش می یابد.
آنچه که در سایر کشورها به عنوان Phlebotomy یا Blood letting انجام می شود از نظر نحوه انجام با فصد ایرانی کمی تفاوت دارد. با این وجود تحقیقات صورت گرفته در دنیا در مورد فصد نیز بیانگر کارایی این روش درمانی در درمان اغلب بیماریهای خونی می باشد در حالیکه در طب سنتی ایران فصد در درمان بسیاری از بیماریها کاربرد دارد.
در تحقیق دیگری با انجام فصد و خروج خون به میزان mg/kg6هر ۲ هفته یکبار، در بیماران تالاسمی بعد از پیوند مغز استخوان از عوارض این بیماری کاسته است و فصد را به عنوان درمان ایمن، کارا و پرکاربرد معرفی کرده است.