کنجد فرآورده ای است با خواص اعجاب انگیز، مملو از کلسیم، آهن، ویتامین C، زینک. روغن آن دارای خواص بی نظیری است.
کنجد گیاهی است یک ساله با ارتفاع حدود یک متر که قسمت انتهایی ساقه آن پوشیده از کرک است. برگهای آن بیضی، باریک و نوک تیز است. گلهای آن به رنگ سفید یا قرمز، به طور تک تک در کناره برگهای قسمت انتهایی ساقه ظاهر می شوند.
متجاوز از پنج هزار سال است که انسان به خواص معجزه آسای کنجد پی برده است. پهلوانان قدیم آن را برای زیاد کردن زور می خوردند و امروز هم در بین قهرمانان ترکیه قابل توجه است و دارای ارزش زیادی است.
هندیها بیش از سایر اقوام برای این گیاه خاصیت و اثرات معجزه آسا قایلند و آن را زیادکننده قدرت و عامل طول عمر می شناسند و روی این اصل آن را در تشریفات مذهبی زیاد می خورند و همانطور که ما ایرانیان خرما و انجیر خیرات می کنیم آنها کنجد و شیرینهایی که با کنجد درست کرده اند خیر می کنند و بدون تردید علت طول عمر در بین مرتاضین و بعضی از دهاتیهای هندی خوردن کنجد است.
خوردن این گیاه از قدیم در ایران معمول بوده است، نانوایان مغز آن را روی نان می پاشیدند و آن کاری است که الان هم باید معمول شود.
شیر کوبیده آن و گیاههای دیگر را جهت رفع سوزش معده مفید می دانستند و معتقد بودند ترشی معده را کم می کند و سودا را از بین می برد. آب برگ کنجد برای تقویت مو و بلند شدن آن تاثیر نیکوی دارد و برای این کار بایستی آب آن را با کوبیدن یا فشار گرفت و به سر مالید.
میوه این گیاه به صورت کپسول و محتوی دانه های کوچک و مسطح و بیضوی است که دانه کنجد نامیده می شود و قسمت مورد استفاده این گیاه است.
وطن اصلی کنجد هندوستان است که از آنجا به نقاط دیگر دنیا راه یافته است. در حال حاضر چین بزرگترین تولیدکننده کنجد در دنیا است. هندوستان و حبشه از نظر تولید، بعد از چین قرار دارند. در ایران نیز مقداری کنجد تولید می شود که بیشتر آن به مصرف تهیه روغن و حلوا ارده می رسد.
داروی گیاهی کنجد
ترکیبات شیمیایی
کنجد دارای پروتئین، ویتامینهای F1، E، D، B و لسیتین (LECITHIN) است. مقدار روغن آن در حدود ۵۰ درصد است. روغن کنجد مرکب از حدود ۷۰ درصد اسیدهای چرب اشباع نشده مانند لینولئیک اسید، اولئیک اسید و مقداری اسیدهای چرب اشباع شده مانند اسید پالمتیک و آراشیدیک اسید است.
روغن کنجد یکی از روغنهای اشباع نشده و مفید برای بدن است که در آمریکای شمالی و کانادا به مقدار زیاد مصرف می شود، زیرا این روغن نه تنها کلسترول خون را افزایش نمی دهد، بلکه آن را کاهش نیز می دهد.
برای تهیه روغن کنجد معمولا دانه ها را می شویند تا رنگ روی آن از بین برود. سپس دانه ها را آسیاب کرده و در آب می ریزند تا پوست آنها روی آب بیاید. بعد از گرفتن پوست، دانه ها را خشک کرده و در آب جوش می ریزند و خمیر می کنند. این خمیر را تحت فشار قرار داده تا روغن آن جدا شود. این روغن را روغن سرد می نامند و از تفاله باقیمانده تحت اثر فشار و گرما روغنی بدست می آید که به نام روغن گرم معروف است که البته ارزش غذایی روغن سرد را ندارد.
خواص غذایی روغن گرم و سرد دانه کنجد
تفاله باقیمانده از این مرحله را معمولا برای علوفه دامها به کار می برند. بخصوص این تفاله ازنظر داشتن مواد پروتئینی، غذای خوبی برای گاوهای شیرده است.
اگر می خواهید از روغن کنجد استفاده کنید دقت کنید که روغن سرد باشد که به نام ”FIRST COLD PRESSED” معروف است، زیرا در اثر حرارت دادن، روغن کنجد خواص خود را از دست می دهند.
ازنظر طب سنتی ایران، کنجد گرم است. کنجد بسیار مغذی است و در اکثر کشورهای فقیر به عنوان جانشین گوشت بکار می رود. خواص مفید کنجد به شرح زیر است:
طب سنتی ایران کنجد Sesame
۱- برای چاق شدن و تقویت نیروی جنسی موثر است.
۲- برای رفع قولنج کنجد را آسیاب کرده و با سرکه مخلوط کنید و به مقدار نصف وزن کنجد، مغز بادام پوست کنده را به آن اضافه کنید. سپس آنها را پودر کنید و هر روز به مقدار یک قاشق سوپ خوری از آن بخورید.
۳- کنجد گرفتگی صدا را از بین می برد.
۴- نرم کننده معده و روده است.
۵- کره کنجد که در کانادا بنام تاهیتی معروف است و شبیه ارده است، غذای خوبی برای رشد بچه هاست.
۶- برگ کنجد را اگر به سر بمالید، باعث رشد و سیاهی موی سر می شود.
۷- ارده نرم کننده معده و روده هاست.
۸- کنجد فشار خون بالا را کاهش می دهد.
۹- کنجد ضد رماتیسم است و مملو از کلسیم است.
۱۰- برای رفع ناراحتی کیسه صفرا مفید است.
۱۱- دم کرده برگ کنجد، اسهال خونی را برطرف می کند.
۱۲- روغن کنجد برای رفع تنگی نفس، سرفه خشک و زخم ریه مفید است.
۱۳- روغن کنجد سوزش ادرار را رفع می کند.
۱۴- از روغن کنجد به جای روغن زیتون در سالاد استفاده کنید.
Sesame (/ˈsɛsəmiː/; Sesamum indicum) is a flowering plant in the genus Sesamum. Numerous wild relatives occur in Africa and a smaller number in India. It is widely naturalized in tropical regions around the world and is cultivated for its edible seeds, which grow in pods.
Sesame seed is one of the oldest oilseed crops known, domesticated well over 3000 years ago. Sesame has many species, most being wild and native to Sub-Saharan Africa. Sesame Indicum, the cultivated type, originated in India.[2] Sesame is highly tolerant to drought-like conditions and grows where other crops may fail.
Sesame has one of the highest oil contents of any seed. With a rich nutty flavor, it is a common ingredient in cuisines across the world. Like other nuts and foods, it can trigger allergic reactions in some people.
For a 100 gram serving, sesame seeds (whether roasted or just dried) are rich in calories (565 kcal), providing an excellent source of essential nutrients as part of the Daily Value (DV, tables). While containing high amounts of protein, dietary fiber and total fat (mainly as linoleic acid and oleic acid), sesame seeds are also particularly rich (> 20% DV) in B vitamins and the dietary minerals manganese, magnesium, calcium, iron and zinc (table).
The flour that remains after oil extraction from sesame seeds is 35-50 percent protein and contains carbohydrates. This flour, also called sesame meal, is an excellent high-protein feed for poultry and other livestock.
