بیوگرافی پروفسور حسن عشایری
حسن عشایری متولد سوم فروردین ۱۳۲۰ شهر تبریز است. وی دارای دکترا در رشته مغز و اعصاب، از دانشگاه فرایبورگ آلمان و استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران – دانشکده علوم و توانبخشی است.
گروه : علوم پزشکی
رشته : مغز و اعصاب
درمان های طب سنتی ایرانی – بیوگرافی پروفسور حسن عشایری
به هیچ عنوان برای تماس با دکتر عشایری با ما تماس نگیرید
بیوگرافی دکتر حسن عشایری سایت کتاب مقالات روانپزشک استاد روانشناس
خاطرات و وقایع تحصیل
حسن عشایری در ایجاد علاقه و پیش گرفتن راهی چنین دشوار اما لذتبخش و پرثمر، به نقش دبیرستان فردوسی و معلم های کم نظیری اشاره می کند می گوید: «مدرسه ما کیفیت خیلی بالایی داشت و باید گفت که نیمچه دانشگاه یا دانشکده بود. مدیران و مسؤولان آن به شکل غیرمستقیم، ذهن ما را برای پرسیدن سؤالهای زیادی از زندگی روزمره آماده می کردند. آنجا انجمن های ادبیات داشتیم، انجمن زیست شناسی، ورزش، کوهنوردی و … با آن فقر اقتصادی حاکم در زمان کارها خیلی گسترده انجام می گرفت. من تعجب می کنم چرا حالا که این همه امکانات هست آن کیفیت حتی در سطح حداقل نیست. معلمان ما فرزانگانی بودند که راه را نشان می دادند بدون آنکه سد معبر کنند. یعنی ایجاد انگیزه می کردند. من با این ذهن به آلمان رفتم. برخلاف دانشگاههای ما، آنجا نشست هایی برگزار می شود که عده ای میان رشته ای، فراتر از رشته های خودمان می آیند در دانشگاه سخنرانی می کنند؛ سخنرانی هایی به زبان ساده و برای همه. مثلاً تشریع می کردند که «تئوری اطلاعات» چیست؟ یا «سایبرنتیک» چیست؟ فلسفه دان می آمد به زبان ساده می گفت فکر کردن یعنی چه و منطق یعنی چه؟ آنجا یاد گرفتم که هر کس بزرگ فکر کند، می تواند بزرگ اشتباه کند!».
فعالیتهای ضمن تحصیل
حسن عشایری در آلمان همانقدر فعال و جوینده بود که هم اکنون در نیمه دهه ششم از زندگی، در وطن.
به عنوان نمونه مدتی بدون آنکه خود جراح بشود، در واحد جراحی مغز و اعصاب به فعالیت پرداخت. در همین فاصله زمانی، پژوهش هایی مثل زبان پریشی و فرآیندهای عالی ذهن (فعالیتهای قشر مخ انسان که زبان هم جزو آن است)، رابطه ساختار و رفتار (نوروپسیکولوژی neuropsychology) که با مغز و اعصاب و روانپزشکی مرتبط است ولی در عین حال رشته ای نوخواسته از علوم عصب و رفتار است و «نوروساینس» را ارائه کرد و به سرانجام رساند. می گوید آن هنگام چون «دانشجو» بودم، از دانشگاه که بیرون آمدم، شدم «جودانش» [یا جوینده دانش!] از این رو، حسن عشایری در رشته های مختلفی کار کرده است. مثلاً تحقیقات مختصری در مورد تأثیر نمک لیتیوم روی بدن انسان سالم و کشف فرآیندهای روانشناختی داشته است: «با کمک همکاران آلمانی ام این تحقیقات را شروع کردیم که من، مجری طرح بودم. مقاله ای هم از آن تهیه کردیم که به نام خودمان چاپ شد و باعث دریافت تشویق و امتیاز از جانب دانشگاه گردید. چون آزمایش ها را روی خودمان انجام داده بودیم. یعنی تغذیه را محدود کرده و داروها را خودمان خورده بودیم. سه ماه تمام روزی چند بار در آزمایشگاه بودیم، روزی سه بار از خودمان خون می گرفتیم! کیفیت و کمیت کار با هم بود. هر چند کار خیلی مشکل گشایی نبود اما دست کم فهمیدیم این داروها چگونه اثر می گذارند.»
به عنوان نمونه مدتی بدون آنکه خود جراح بشود، در واحد جراحی مغز و اعصاب به فعالیت پرداخت. در همین فاصله زمانی، پژوهش هایی مثل زبان پریشی و فرآیندهای عالی ذهن (فعالیتهای قشر مخ انسان که زبان هم جزو آن است)، رابطه ساختار و رفتار (نوروپسیکولوژی neuropsychology) که با مغز و اعصاب و روانپزشکی مرتبط است ولی در عین حال رشته ای نوخواسته از علوم عصب و رفتار است و «نوروساینس» را ارائه کرد و به سرانجام رساند. می گوید آن هنگام چون «دانشجو» بودم، از دانشگاه که بیرون آمدم، شدم «جودانش» [یا جوینده دانش!] از این رو، حسن عشایری در رشته های مختلفی کار کرده است. مثلاً تحقیقات مختصری در مورد تأثیر نمک لیتیوم روی بدن انسان سالم و کشف فرآیندهای روانشناختی داشته است: «با کمک همکاران آلمانی ام این تحقیقات را شروع کردیم که من، مجری طرح بودم. مقاله ای هم از آن تهیه کردیم که به نام خودمان چاپ شد و باعث دریافت تشویق و امتیاز از جانب دانشگاه گردید. چون آزمایش ها را روی خودمان انجام داده بودیم. یعنی تغذیه را محدود کرده و داروها را خودمان خورده بودیم. سه ماه تمام روزی چند بار در آزمایشگاه بودیم، روزی سه بار از خودمان خون می گرفتیم! کیفیت و کمیت کار با هم بود. هر چند کار خیلی مشکل گشایی نبود اما دست کم فهمیدیم این داروها چگونه اثر می گذارند.»
سایر فعالیتها و برنامه های روزمره
حسن عشایری که با عنوان معلمی در دانشگاه توانبخشی، کارش را آغاز کرده در زمینه هایی چون توانبخشی قسمت های جسمی، روانی فعال بوده است. در حاشیه این حضورهای مؤثر نیز، با انجمن های غیردولتی همکاری مستمر داشته که از آن انجمن ها می توان اشاره به انجمن های حمایت از حقوق کودکان، تلاشگران سلامت، دوستی ایران و آلمان و کاربرد موسیقی در بهداشت جسم و روان داشت که درخصوص آخرین انجمن نامبرده، با همراهی آقایان دکتر هاشمیان، دکتر نعمتیان و دکتر شریفیان (موسیقیدان) هر چند سال یک بار، کنگره ای را به اجرا می گذارند. حسن عشایری تأکید دارد که با به کاربردن نام «درمان» در این انجمن مخالفت دارند و آنها با موسیقی، درمان نمی کنند، بلکه موسیقی جنبه کاربردی برایشان دارد. حضور وی در این انجمن یک نگرش علمی دارد، نه نگرشی صرفاً هنری. آنها در این انجمن به بررسی تأثیر موسیقی روی خلقیات، بدن و فرآیندهای روانشناختی می پردازند.
اگرچه خود اظهار علاقه مندی به حضور و فعالیت در چنین انجمن هایی می کند. او در حدود یک سال هم در بهزیستی مرکز معلولین به صورت داوطلبانه به ارائه خدمت مشغول بوده. این همکاری خودخواسته سالها پیش، اوایل بازگشت عشایری به ایران، در کنار شهید فیاض بخش صورت گرفته که پس از شهادت فیاض بخش، بنا به ضرورتی که او حس کرده بود با همکاران دیگری کار را ادامه داده بودند و به مرور از آن مرکز به دانشگاه علوم پزشکی ایران و در نهایت دانشکده علوم توانبخشی کشیده شدند.آرا و گرایشهای خاص : اما مشکلات عدیده رشته مغز و اعصاب در کشور ما چیست؟ می توان مثل سایر علوم، مشکلات بسیاری برای آن تراشید.
اگرچه خود اظهار علاقه مندی به حضور و فعالیت در چنین انجمن هایی می کند. او در حدود یک سال هم در بهزیستی مرکز معلولین به صورت داوطلبانه به ارائه خدمت مشغول بوده. این همکاری خودخواسته سالها پیش، اوایل بازگشت عشایری به ایران، در کنار شهید فیاض بخش صورت گرفته که پس از شهادت فیاض بخش، بنا به ضرورتی که او حس کرده بود با همکاران دیگری کار را ادامه داده بودند و به مرور از آن مرکز به دانشگاه علوم پزشکی ایران و در نهایت دانشکده علوم توانبخشی کشیده شدند.آرا و گرایشهای خاص : اما مشکلات عدیده رشته مغز و اعصاب در کشور ما چیست؟ می توان مثل سایر علوم، مشکلات بسیاری برای آن تراشید.
حسن عشایری مهمترین مشکلات را از دیدگاه خود چنین ترسیم می کند: «خدا را شکر به اندازه کافی در کشور نورولوژیست [عصب شناس] و جراح مغز و اعصاب خیلی خوب داریم. در حد نیاز تولید شده و می شود؛ در علوم انسانی از دانشگاه آزاد تا دانشگاههای دیگر ولی مشکل اول ما نداشتن زبان مشترک است و دوم این که همانند تحقیقات صنعتی ما، یک بخش مونتاژ است در رشته اعصاب و رفتار. زبان مشترک یعنی وقتی می گوییم علوم اعصاب برای خدمت به بیماران و نوار مغزی می نویسیم و MRI [ام. آر. آی] و … اینها دیگر سر زبان ها افتاده و امروز همه از مغز عکس رنگی می گیرند. ولی شناخت بعد اجتماعی مغز و انگیزه های بنیادی آن مهم است.
یعنی چرا در شرایطی کارهایی صورت می گیرد که من اسمش را می گذارم «کسوف خرد»؟ دانش را دارد ولی خردورزانه انجام نمی دهد. چطور هیجانات و عواطف انسانی پردازش می شود؟ اینها سؤالات پیچیده ای است. از همه بیشتر زبان و شناخت، زبان و مغز خیلی مهم هستند. زبان یعنی فرهنگ. زبان خانه هستی است. واژه بذر فکر است، عمل فرزند سخن است. اینها با هم ارتباط دارند. یعنی سازمان بندی رفتار ما به وسیله زبان درونی آگاهی، حافظه، آموخته ها و انگیزه هایمان شکل می گیرد. اینجا مداخله گری های جالبی پیش می آید، مثل ترافیک. این مغز که می بیند باران می آید و اگر برود، دوباره گیر می کند، چطور می رود و تصادف می کند، حق دیگران را می گیرد و استرس برای خودش تولید می کند؟ فشارخون را بالا می برد؟ چرا تأمل نیست؟ چرا روزمرگی اتفاق می افتد؟ این مغز است که باید آینده را ببیند.
کسی که آینده را می بیند می تواند پیش بینی کند. پس می تواند پیشگیری کند. باید بدانیم بین خردورزی و دانش و توانایی ها یک تعارض وجود دارد. دانش همیشه خردورزی نیست، تا زمانی که بینش عوض شود. با دانش می شود بمب ساخت…!»
